سرویس سبک زندگی فردا: روز عید سعید غدیر خم، روزی است که با نام «عیدالاکبر» نیز شناخته می‌شود. در چنین روزی در غدیرخم که نام ناحیه‌ای بین مکه و مدینه است و در حجةالوداع، پیامبر اسلام صلی‌الله علیه‌وآله، امام علی علیه‌السلام را به عنوان «ولی» پس از خود اعلام کردند. بر طبق احادیث عید غدیر، عید شادی و سرور آل محمد(ص) است. روزی که به گفته امام صادق علیه‌السلام در آسمان مشهورتر از زمین است. برای این روز بزرگ، آدابی بر اساس روایات و احادیث آمده که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
روزه
روزه عید غدیر از مستحباتی است که مکرر بر آن سفارش شده است. امام صادق علیه‌السلام در حدیثی فرمودند:«عید غدیر، روز عبادت و نماز و سپاس و ستایش خداست و روز سرور و شادی است به خاطر ولایت ما خاندان که خدا بر شما منت گذارد و من دوست دارم که شما آن روز را روزه بگیرید»(۱)
البته نه تنها روزه گرفتن در این روز مستحب است بلکه ثواب زیادی هم برای آن ذکر شده است. امام صادق علیه‌السلام پاداشی معادل روزه گرفتن در تمام عمر و یا کفاره گناه شصت ساله را برای آن ذکر کرده‌اند.
افطاری دادن
اگر به هر دلیلی نمی‌توانید در این روز روزه بگیرید فرصت افطاری دادن به روزه‌داران را از دست ندهید. برای اطعام روزه‌داران در این روز هم ثواب زیادی ذکر شده است. به اندازه‌ای که ثواب افطاری دادن به یک مومن در روز غدیر، معادل افطاری دادن به یک میلیون نفر از پیامبران، شهیدان و صدیقان است.
اطعام
اگر نه خودتان روزه گرفته‌اید و نه اطرافیان، پس می‌توانید از مومنان پذیرایی کنید و کام آنها را شیرین کنید.
آراستگی
در این روز آراستگی خودتان و منزلتان را فراموش نکنید. خانه را غبارروبی کنید و لباس نو و تمیز بر تن کنید. چراغانی سر در خانه و آویزان کردن پرچم هم گزینه‌های خوبی برای آراستن منزل هستند. امام رضا علیه‌السلام در همین باره فرمودند:«روز غدیر، روز آراستن و زینت است پس هركس برای روز غدیر، زینت كند، خداوند هر خطای كوچك و بزرگ او را می‌آمرزد و فرشتگانی را به سوی او می‌فرستد، آنان نیكی‌های او را می‌نگارند و مراتبش را تا عید غدیر سال آینده بالا می‌برند. اگر او جان دهد، شهید مرده است و اگر زیست كند، خوشبخت زیسته است»
دیدارها را تازه کنید
در این روز به دیدار مومنان بروید چرا که:«هر کس در روز غدیر به دیدار مؤمنی رود، خداوند، هفتاد نور در قبرش داخل كند و قبرش را بگستراند و هر روز، هفتاد هزار فرشته به زیارت قبرش آید و به او مژده بهشت دهد». البته صلحه رحم با خویشاوندان را نیز فراموش نکنید. امام صادق علیه‌السلام در حدیثی بر این کار تاکید کرده‌اند.
مصافحه کردن
در دیدارهای این روز مصافحه کردن بسیار سفارش شده است. مصافحه کردن و دست دادن، باعث نزدیک شدن قلب‌ها به هم و ریزش گناهان می‌شود. امام علی علیه‌السلام فرمودند:«در روز غدیر، هنگامی كه باهم ملاقات می‌كنید همراه با سلام كردن به یكدیگر دست بدهید»
السلام و علیک یا ساقی (۲)
زیارت، یکی از سنت‌های پسندیده دین اسلام است. در این روز زیارت امام علی علیه‌السلام از دور و نزدیک توصیه شده است. امام رضا علیه‌السلام به پسر ابی‌نصر توصیه فرمودند:«هرجا كه باشی، در روز عیدغدیر در بارگاه امیرالمومنین علیه‌السلام حاضر باش. بی تردید، خداوند، گناهان شصت ساله هر مرد و زن مومن را می‌آمرزد و چند برابر آنچه در ماه رمضان، شب قدر و شب عید فطر از آتش آزاد ساخته در آن روز آزاد می‌سازد»
پیمان برادری
عقد اخوت یا پیمان برادری سنتی است که پیامبر اسلام صلی‌الله علیه‌وآله آن را بنا نهادند. شایسته است که در این روز نیز این سنت را احیا کنیم. البته توجه داشته باشید که عقد اخوت ویژه مردان نیست چرا که حضرت رسول صلی‌الله علیه وآله وقت ایجاد اخوت بین مؤمنان در مدینه، دخترشان فاطمه زهرا سلام‌الله علیها را با همسرشان ام سلمه خواهر کردند. خواندن صیغه اخوت در این روز بسیار ثواب دارد. شکل متداول آن نیز بدین صورت است که برادر مؤمن دست خود را بر دست راست برادر خود بگذارد و بگويد:
«واخيتك في الله و صافيتك الله في الله و عاهدت الله و ملائكته وكتبه و رسله و انبيائه و الائمة المعصومين عليهم السلام علي اني ان كنت من اهل الجنة و الشفاعة و اذن لي بان ادخل الجنة لا ادخلها الا و انت معي»
آن گاه برادر مؤمن مي گويد: «قبلت». پس از آن بگوید:«اسقطت عنك جميع حقوق الاخوة ما خلا الشفاعة و الدعاء و الزيارة». وقتي كه طرف مقابل قبول كرد برادر معنوی يكديگر خواهند شد.
یوم التودد
امام رضا علیه‌السلام این روز را «یوم التودد» یعنی روز مهرورزیدن نامیده‌اند. در چنین روزی معتقدان به ولایت امام علی علیه‌السلام باید غم را از دل دوستان حضرت به هر اندازه که می‌توانید بزدایید.
فراهم کردن آسایش بیشتر خانواده
یکی از وظایف مرد به صورت کلی فراهم کردن آسایش و راحتی خانواده است که در روز عید غدیر بسیار بر آن سفارش شده است. به گفته امام صادق علیه‌السلام: «در روز غدیر، مرد، باید آسایش زندگی را افزایش دهد»
نیکی کردن
در دین اسلام همیشه بر نیکی کردن و گره گشایی از کار مردم تاکید شده است. در روز عید غدیر نیکی کردن بر عمر انسان می‌افزاید و علاوه بر این باعث شادی خودمان نیز می‌شود.
روز هدیه دادن
در این عید بزرگ، می‌توانید با دادن هدیه‌ای هر چند کوچک دل دیگران را شاد کنید. به خصوص نوجوانان و کودکان که هدیه گرفتن باعث می‌شود شیرینی این روز در نظرشان چند برابر شود. حضرت رضا علیه‌السلام فرمودند:«عید غدیر روز بخشش و هدیه دادن است»
صلوات فرستادن
در این روز بسیار صلوات بفرستید که به گفته امام رضا علیه‌السلام:«روز غدیر روز صلوات فرستادن فراوان بر محمد و آل محمد است»
غسل کردن
در این روز نیز مثل اعیاد دیگر به غسل کردن سفارش شده است. طبق گفته امام صادق علیه‌السلام بهترین زمان برای غسل این روز هنگام ظهر است.
روز استجابت دعا
روز عید غدیر بهترین زمان برای نیایش و سپاسگزاری از خداوند است. حضرت رضا علیه‌السلام فرمودند:«روز غدیر روزی است كه خداوند بر توان كسی كه او را نیایش كند، می‌افزاید» و فرمودند:«روز غدیر روزی است كه دعا در آن مستجاب می‌گردد»
نماز مخصوص این روز هم دو ركعت است كه باید در هر ركعت پس از حمد ده مرتبه سوره توحید، ده بار آیه الكرسی و ده مرتبه سور قدر را بخوانید. وقت خواندن این نماز نیم ساعت پیش از ظهر است. پاداش این نماز برابر با صد هزار حج، صد هزار عمره است.
خواندن دعای ندبه
خواندن دعای ندبه در چهار عید توصیه شده است؛ روز جمعه، عید فطر، عید قربان و عید غدیر. در این روز دعای ندبه بخوانید و به فرازهایی که در رابطه با عیدغدیر و خلافت امام علی علیه‌السلام است بیشتر توجه کنید.
پی‌نوشت:
۱. وسائل الشیعه جلد ۷ صفحه ۳۲۸ حدیث۱۳
۲. شعر از سید حمیدرضا برقعی
